Tax AlertyTax Alert nr 95/2016

10/06/2016

W dniu 27 kwietnia 2016 r. TK wydał postanowienie odmawiające nadania dalszego biegu skardze podatnika (sygn. akt Ts 373/15).

Sprawa dotyczyła Spółki organizującej gry na automatach, która, w ocenie Dyrektora UKS, zawyżyła koszty uzyskania przychodów poprzez zaliczenie do nich wydatków poniesionych na usługi konsultingowe. Organ w wydanej decyzji stwierdził, że Spółka nie przedstawiła dokumentów potwierdzających wykonanie tych usług ani nie wykazała ich związku z prowadzoną działalnością.

Spółka złożyła odwołanie od ww. decyzji, w której argumentowała, że organ nie przeprowadził niezbędnych dowodów, ponieważ nie przesłuchał świadków, którzy wykonali wspomniane usługi, a których zeznania byłyby, w ocenie Spółki, równoznaczne z dokumentami.

Zarówno organ odwoławczy, jak i WSA i NSA, rozpatrujące skargi Podatnika, poparły jednak stanowisko Dyrektora UKS.

Spółka wniosła do TK skargę konstytucyjną w sprawie zgodności art. 15 ust. 1 ustawy o CIT i art. 112 Ordynacji podatkowej z Konstytucją w zakresie, w jakim przepisy te obarczają stronę postępowania podatkowego wyłącznym ciężarem dowodu wykazania okoliczności faktycznych w postaci wyłącznie dowodu z dokumentu, w sytuacji gdy organ kwestionuje twierdzenia strony i przedłożone przez nią dokumenty, przy jednoczesnym zakazie wykazania tych okoliczności faktycznych za pomocą innych środków dowodowych, w tym zeznań świadków. Zdaniem Podatnika ww. przepisy naruszają prawo własności Spółki oraz zasadę zaufania obywateli do państwa, zasadę bezpieczeństwa prawnego i sprawiedliwości proceduralnej, a także pozostają w sprzeczności z zasadą proporcjonalności.

W odpowiedzi na skargę TK wydał postanowienie, w którym uznał ww. zarzuty za oczywiście bezzasadne, a w konsekwencji – odmówił nadania skardze dalszego biegu.

W uzasadnieniu tego postanowienia TK wskazał, że przepisy ustaw podatkowych nie przewidują dla usług niematerialnych szczególnych postanowień obejmujących sposób ich dokumentowania. Tym niemniej, w doktrynie oraz orzecznictwie podkreśla się obowiązek udokumentowania faktycznego wykonania tego rodzaju usług. Trybunał zauważył, iż w tym zakresie przyjęto, że posiadanie tylko umowy czy faktury dokumentującej zakup usługi niematerialnej nie jest wystarczające. Dopiero posiadanie dowodów, które potwierdzają faktyczne wykonanie tego rodzaju usług, pozwala zakwalifikować poniesione wydatki do KUP.

W konsekwencji TK stwierdził, że rozpatrywana skarga konstytucyjna jest w istocie skargą na stosowanie prawa, nie zaś „skargą na przepis”. Aby skarga mogła zostać rozpatrzona, Spółka powinna wykazać, że to zaskarżony przepis, a nie jego zastosowanie stanowi źródło naruszenia jej wolności i praw.

TK podkreślił, że jeśli Spółka dopatrywała się niekonstytucyjności rozumienia przepisu w procesie jego stosowania, to jej obowiązkiem było wykazanie, że „utrwalona i konsekwentna praktyka stosowania prawa w sposób bezsporny ustaliła wykładnię danego przepisu prawnego, a jednocześnie przyjęta interpretacja nie jest kwestionowana przez przedstawicieli doktryny”. Skoro jednak tego nie uczyniła – skardze należało odmówić nadania dalszego biegu.