W wyroku z dnia 5 marca 2019 roku, I FSK 385/17, Naczelny Sąd Administracyjny (dalej: NSA) stwierdził, że wydzierżawienie nieruchomości rolnej w zamian za zobowiązanie dzierżawcy do ponoszenia kosztów podatku rolnego było działaniem nakierowanym na zachowanie działki w majątku osobistym. W efekcie – nie stanowiło ono działalności gospodarczej opodatkowanej VAT.
Podatniczka we wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej przedstawiła następujący stan faktyczny. Wraz z mężem nabyła na prawach wspólności ustawowej udział 2/3 w niezabudowanej działce. Pozostały udział w nieruchomości (1/3) nabyli, na prawach wspólności ustawowej małżeńskiej, córka skarżącej z mężem. Działka została nabyta jako majątek prywatny. Nie była wykorzystywana do celów zarobkowych. Jest natomiast dzierżawiona, ale dzierżawca obowiązany jest uiszczać jedynie podatki związane z tą nieruchomością. Nieruchomość w momencie nabycia stanowiła grunt rolny. Po zmianie miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego (co dokonane zostało z urzędu, bez inicjatywy podatniczki), zmieniło się przeznaczenie nieruchomości i obecnie znajduje się ona na terenie przeznaczonym pod zabudowę mieszkaniową. Działka nie była dzielona ani uzbrajana w żadne media, nie były na niej wydzielane drogi wewnętrzne, a działania marketingowe w zakresie jej sprzedaży nie wykraczały poza zwykłe formy ogłoszenia.
Wnioskodawczyni postanowiła sprzedać udział w przedmiotowej działce. Podatniczka nie prowadziła ani nie prowadzi obecnie (ani żadna osoba z grupy potencjalnych sprzedających) działalności związanej z obrotem nieruchomościami.
W związku z powyższym, wnioskodawczyni zadała pytanie czy w przedstawionych okolicznościach sprzedaż działki nabytej do majątku prywatnego, będzie stanowiła działalność gospodarczą podlegającą VAT. W jej ocenie, przedmiotowe działalnie nie będzie stanowiło działalności gospodarczej podlegającej VAT.
Organ podatkowy stanął na przeciwnym stanowisku. Wyjaśnił, że jego zdaniem oddanie działki w dzierżawę w zamian za zobowiązanie do ponoszenia kosztu podatku rolnego, stanowi odpłatną usługę, opodatkowaną VAT. W efekcie – zdaniem organu – także sprzedaż przedmiotowej nieruchomości powinna podlegać VAT.
WSA we Wrocławiu rozpoznający sprawę na skutek skargi podatniczki, przyznał jej rację. Sąd uznał, że sam fakt ponoszenia ciężaru podatku rolnego przez dzierżawcę nie może być równoznaczny z uznaniem, że wydzierżawiający prowadzi działalność gospodarczą. W ocenie WSA, skarżąca realizowała jedynie swoje uprawnienia właścicielskie, co nie jest objęte zakresem VAT. Ponadto, nawet gdyby uznać dzierżawę za działalność gospodarczą, to nie ma to automatycznego przełożenia na tożsame podejście w stosunku do późniejszej transakcji sprzedaży. W konsekwencji – zdaniem WSA, podatniczka dysponowała jedynie swoim majątkiem prywatnym, nie prowadziła działalności gospodarczej i w efekcie sprzedaż udziału w działce nie stanowi czynności opodatkowanej VAT.
NSA rozpoznający sprawę na skutek skargi kasacyjnej organu, potwierdził wnioski WSA. Sąd wskazał, że na gruncie VAT, nie każda odpłatna dla właściciela czynność prawna odnosząca się do nieruchomości powinna być utożsamiana z działalnością gospodarczą. W ocenie NSA, działania podatniczki stanowiły jedynie przejaw chęci utrzymania gruntu w prawidłowym stanie. Wnioskodawczyni nie przejawiała jakiejkolwiek aktywności na rzecz skomercjalizowania przedmiotu sprzedaży. W efekcie – sprzedaż udziału w działce w przedstawionym stanie faktycznym nie powinna podlegać VAT.
