Pismem z dnia 10 marca 2023 r. przedstawiciel Ministerstwa Rodziny i Polityki Społecznej udzielił odpowiedzi na interpelację poselską nr 39214 dotyczącą klasyfikacji umów o dzieło jako umów zlecenia, a co za tym idzie obowiązku obliczenia i zapłaty składek na ubezpieczenie społeczne i zdrowotne.
W ostatnim czasie przedstawiciele Zakładu Ubezpieczeń Społecznych przeprowadzili kontrole w podmiotach działających w branży marketingowej. Skutkiem tych kontroli były decyzje kwestionujące zasadność zawierania umów o dzieło, których przedmiotem była realizacja filmów (zdjęć) na zamówienie. W opinii ZUS realizowane filmy (zdjęcia) nie mają charakteru autorskiego lecz są powtarzalne. Nie powstały one bowiem na podstawie oryginalnych pomysłów twórców, gdyż twórcy opierali się na wytycznych zlecających wykonanie danego filmu lub zdjęcia. Zdaniem ZUS, fakt że przed publikacją film lub zdjęcie podlega akceptacji przez zlecającego nie przesądza o ich indywidualnym charakterze lecz jedynie uniemożliwia powstanie dzieła z wadą. W oparciu o przedstawione przesłanki, ZUS kwalifikuje powyższe działania jako umowy zlecenia, co wiąże się z koniecznością odprowadzania składek na ubezpieczenie społeczne i zdrowotne od tych umów.
W związku z ww. stanowiskiem ZUS, grupa posłów, zwróciła się do Ministerstwa Rodziny i Polityki Społecznej z interpelacją o przedstawienie jednoznacznej interpretacji dotyczącej opisanych wyżej przypadków. Jak podkreślają wnioskodawcy, brak jest bezspornych i wiążących przepisów, które ostatecznie uregulowałyby problem kwalifikowania działań twórczych jako umowy o dzieło. Obawy przedsiębiorców z branży marketingu oraz twórców budzi możliwość oskładkowania umów o dzieło nawet do 5 lat wstecz oraz wielość odmiennych interpretacji zarówno ZUS, jak i sądów.
W odpowiedzi na złożoną interpelację, przedstawiciel Ministerstwa stwierdził, że na stronie internetowej ZUS znajduje się opracowanie z informacjami dla płatników składek w zakresie umów o dzieło. W opracowaniu prezentowane są wybrane przykłady z orzecznictwa sądowego dotyczące spraw sądowych, których przedmiotem sporu były umowy o dzieło. W opinii Ministerstwa, analogicznymi zasadami należy kierować się w przypadku oceny charakteru i warunków wykonywania umów o dzieło dotyczących produkcji krótkich filmików, zdjęć bądź wpisów publikowanych w mediach społecznościowych.
Odnosząc się do zarzutu braku jednoznacznej interpretacji dotyczącej kwalifikowania zawieranych umów w ramach działalności twórczej jako umów o dzieło, w rozumieniu przepisów Kodeksu cywilnego, przedstawiciel Ministerstwa wyjaśnił, że klarowne kryteria istnieją i ZUS się nimi posługuje. Kryteriami tymi są przede wszystkim treść umowy, a także warunki i okoliczności towarzyszące jej wykonywaniu. To te kryteria decydują o charakterze prawnym umowy, a nie jej nazwa. Dodatkowo wskazał, że w oparciu o przepisy Kodeksu cywilnego i orzecznictwo sądowe można ustalić cechy charakterystyczne dla umów o dzieło, odróżniające je od umów zlecenia czy umów o świadczenie usług. W konsekwencji, tylko jeśli zawarta umowa ma wszystkie albo przeważające cechy umowy o dzieło, osoba z tytułu jej wykonywania nie podlega ubezpieczeniom społecznym.
Z pełną treścią odpowiedzi na interpelację można zapoznać się pod tym linkiem.
Zapraszamy Państwa do śledzenia naszego profilu na LinkedIn: (https://www.linkedin.com/company/ita-doradztwo-podatkowe-sp-z-o-o), gdzie codziennie omawiamy najnowsze orzecznictwo w sprawach podatkowych oraz publikujemy najważniejsze informacje dotyczące zmian legislacyjnych, jak również istotne komunikaty Ministerstwa Finansów.
