W dniu 15 października 2020 r. Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej wydał wyrok w sprawie C-335/19, w którym uznał polskie przepisy o uldze na złe długi w VAT za sprzeczne z prawem unijnym.
Sprawa dotyczy wniosku prejudycjalnego, z jakim wystąpił NSA w grudniu 2018 roku, analizując skargę kasacyjną Spółki, która kwestionowała otrzymaną interpretacją indywidulną. W opisanym stanie faktycznym Spółka wystawiła na rzecz jednego z klientów fakturę z tytułu świadczenia usług doradztwa podatkowego. W momencie wykonania usługi klient był zarejestrowany jako podatnik VAT czynny i nie znajdował się w trakcie postępowania upadłościowego, ani w trakcie likwidacji. Do dnia złożenia wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej Spółka nie otrzymała płatności za wykonane usługi. Natomiast już w dacie złożenia wniosku o wydanie interpretacji klient był nadal zarejestrowany jako podatnik VAT czynny, ale w międzyczasie znalazł się w likwidacji. Na pytanie Spółki o możliwość skorygowania podstawy z tytułu tzw. ulgi na złe długi, Minister Finansów udzielił w wydanej interpretacji odpowiedzi negatywnej, wskazując między innymi, że zgodnie z art. 89a ust. 2 pkt 3 ustawy o VAT okoliczność, że dłużnik jest w trakcie likwidacji sprzeciwia się korekcie podstawy opodatkowania oraz podatku należnego.
W ocenie Rzecznika Generalnego TSUE, artykuł 90 Dyrektywy VAT nie zezwala na wyłączenie możliwości dokonania korekty VAT (zastosowania ulgi na złe długi) na tej wyłącznie podstawie, że w chwili sprzedaży lub w chwili dokonania korekty, dłużnik jest już w trakcie postępowania upadłościowego lub w likwidacji.
Powyższe stanowisko podtrzymał również TSUE, wskazując, że artykuł 90 dyrektywy Rady 2006/112/WE w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej należy interpretować w ten sposób, że stoi on na przeszkodzie przepisom krajowym, które uzależniają obniżenie podstawy opodatkowania podatkiem od wartości dodanej (VAT) od warunku, by w dniu dostawy towaru lub świadczenia usług, a także w dniu poprzedzającym dzień złożenia korekty deklaracji podatkowej mającej na celu skorzystanie z tego obniżenia dłużnik był zarejestrowany jako podatnik VAT i nie był w trakcie postępowania upadłościowego lub w trakcie likwidacji, zaś wierzyciel był w dniu poprzedzającym dzień złożenia korekty deklaracji podatkowej nadal zarejestrowany jako podatnik VAT.
Tym samym TSUE potwierdził stanowisko Rzecznika Generalnego, który wskazał, że fakt, że odbiorca świadczenia jest w trakcie postępowania upadłościowego lub w likwidacji, jest raczej okolicznością potwierdzającą, że niewywiązanie się z płatności ma charakter ostateczny, a odmówienie podatnikowi prawa do skorzystania z ulgi na złe długi byłoby w takiej sytuacji sprzeczne z zasadą neutralności VAT.
