W dniu 19 lutego 2021 r. Dyrektor KIS wydał interpretację indywidualną (sygn. 0111-KDIB1-1.4010.551.2020.1.ŚS), w której odniósł się do możliwości zaliczenia do kosztów uzyskania przychodu inwestora kwoty zapłaconej wykonawcy jako rekompensaty z powodu rezygnacji z części robót.
Sprawa dotyczyła Spółki, która postanowiła przeprowadzić modernizację i rozbudowę należącej do niej oczyszczalni ścieków oraz stworzyć infrastrukturę do przetwarzania osadów ściekowych, pochodzących z tej oraz czterech innych oczyszczalni ścieków.
Spółka wyłoniła wykonawcę inwestycji oraz wystąpiła do Wojewódzkiego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej o udzielenie pożyczki na ten cel. Z uwagi na wysokość pożyczki konieczne okazało się ustanowienie zabezpieczenia w postaci hipoteki na nieruchomości będącej własnością gminy, która początkowo wyraziła na to zgodę. Jednak planowane przywożenie i przetwarzanie osadów ściekowych z pozostałych czterech oczyszczalni ścieków wywołało sprzeciw mieszkańców, w związku z czym gmina uzależniła swoją zgodę na ustanowienie hipoteki od rezygnacji przez Spółkę z kontrowersyjnej części inwestycji.
W konsekwencji, w wyniku negocjacji z Wykonawcą, zawarto aneks do umowy, na podstawie którego zmniejszono zakres rzeczowy inwestycji poprzez wyłączenie z niego obiektów niezbędnych do przetwarzania ścieków pochodzących z innych oczyszczalni oraz zmniejszono wartość kontraktu o odpowiednią kwotę. W związku z rezygnacją z części robót Spółka zobowiązała się do zapłaty na rzecz kontrahenta pewnej kwoty tytułem rekompensaty. Powstała wątpliwość, czy kwota ta może stanowić koszt podatkowy.
We wniosku o interpretację w tej sprawie Spółka stwierdziła, że w jej ocenie kwota zapłacona wykonawcy może stanowić koszt uzyskania przychodu. Spółka podkreśliła, że rezygnacja z części zakresu rzeczowego kontraktu była jedynym możliwym rozwiązaniem sporu z mieszkańcami oraz pozwalała na realizację pozostałej części inwestycji. Z uwagi na fakt, że ograniczono zakres prac, Spółka zmuszona była do wypłaty na rzecz wykonawcy pewnej kwoty, aby zrekompensować mu utracone korzyści. W przeciwnym wypadku wykonawca zażądałby wykonania umowy oraz wypłaty należnego mu wynagrodzenia w całości. Wypłacona kwota chroniła zatem Spółkę przed poniesieniem większych wydatków, a w konsekwencji powinna stanowić koszt uzyskania przychodu.
Dyrektor KIS nie podzielił jednak stanowiska Spółki. Organ stwierdził, że skoro Spółka musiała zrezygnować z części planowanego przedsięwzięcia, to nie będzie ona uzyskiwała w przyszłości przychodów z tej części inwestycji. Jego zdaniem opłata, jaką zobowiązana była zapłacić wykonawcy, nie ma i nie będzie mieć jakiegokolwiek związku przyczynowo-skutkowego z osiąganymi przez nią przychodami z prowadzonej działalności gospodarczej, ani nie przyczyni się też do zachowania czy zabezpieczenia źródła przychodu z tej działalności.
