W dniu 15 lutego 2017 r. NSA wydał dwa orzeczenia (sygn. akt II FSK 4125/14 oraz II FSK 127/15) dotyczące określenia ryzyka zawarcia umów cywilnoprawnych z samozatrudnionymi.
Spór dotyczył Podatnika, który prowadził działalność gospodarczą w zakresie usług trenerskich. Podatnik zawarł kontrakt z klubem sportowym na mocy którego powierzono mu pełnienie obowiązków trenera. W związku z tym Podatnik złożył oświadczenie, że wykonywane przez niego usługi trenerskie wchodzą w zakres prowadzonej przez niego działalności gospodarczej. Podatnik zwrócił się do organu podatkowego o określenie zasad opodatkowania. W odpowiedzi organ podatkowy uznał, iż taką działalność należy zakwalifikować do źródła przychodu, jakim jest działalność wykonywana osobiście. Podatnik skorygował deklaracje PIT, wykazując dochód, od którego klub powinien pobierać zaliczki. Urząd skarbowy uznał zaś, że to trener musi zapłacić podatek. Organ podatkowy powołał się na przepisy o PIT, które wprost przewidują, że płatnicy nie są zobowiązani do poboru zaliczek, jeżeli odebrali oświadczenie, że usługi wchodzą w zakres działalności gospodarczej.
Spór skończył się w NSA, gdzie sąd uznał, iż płatnik musi tylko sprawdzić, czy usługi mieściły się w zakresie, do którego odsyła przepis o oświadczeniach. Nie jest jego materią sprawdzanie, czy to działalność gospodarcza. Skoro Podatnik złożył oświadczenie, to trzeba uznać, że wprowadził klub w błąd na własne ryzyko.
