9 września 2016 r. NSA wydał wyrok (sygn. akt I FSK 262/15) dot. opodatkowania VAT obciążenia podwykonawcy kosztem wykonania zastępczego wykonanego bezpośrednio przez generalnego wykonawcę.
Sprawa dotyczyła Spółki z branży budowlanej, która jest generalnym wykonawcą robót budowlanych. Do niektórych prac budowlanych wykorzystuje usługi podwykonawców, z którymi zawiera umowy podwykonawcze. Zastrzega sobie w nich prawo do obciążenia podwykonawców kosztami wykonania zastępczego. W związku z powyższym Spółka wystąpiła z wnioskiem o interpretacje indywidualną, w którym zapytała czy koszty wykonania zastępczego oraz kary umowne, którymi obciążany jest podwykonawca dopuszczający się zaniedbań, mają charakter odszkodowawczy albo kar zawartych w umowie, w związku z czym nie mieszczą się w katalogu czynności podlegających opodatkowaniu z art. 5 ust. 1 ustawy VAT.
Dyrektor Izby Skarbowej w wydanej interpretacji stwierdził, że Spółka nie musi opodatkowywać VAT kosztów wykonania zastępczego realizowanego przez osoby trzecie oraz kar umownych, którymi obciążany jest podwykonawca dopuszczający się zaniedbań. Natomiast w sytuacji gdy Spółka, na podstawie zapisów umownych, sama dokonuje odpowiednich napraw i ich kosztami obciąża podwykonawcę, to świadczy usługę podlegającą VAT.
W ostateczności sprawa trafiła WSA i NSA, które przyznały rację Spółce. W ocenie sądu nie da się zaakceptować różnicowania sytuacji wykonawstwa zastępczego ze względu na to, czy realizowane jest własnym sumptem czy przy pomocy innej firmy. W obu przypadkach chodzi bowiem o ten sam cel i ten sam stosunek zobowiązaniowy.
Nie zostało jeszcze opublikowane pisemne uzasadnienie wyroku NSA.